Ryszard Skarbek
16 kwi 20216 min
Aktualizacja: lut 25
Sonja Lyubomirsky, profesor psychologii Uniwersytetu Kalifornijskiego oraz Marci Shimoff, znana w USA trenerka motywacyjna, przedstawiły w swoich książkach wyniki badań nt. tego w jakiej mierze nasz poziom poczucia szczęścia uwarunkowany jest genetycznie, a w jakiej zależy od warunków zewnętrznych oraz w jakim zakresie zależy od nas samych.
Te książki to odpowiednio:
1. The How of Happiness: A Scientific Approach to Getting the Life You Want
2. Happy for No Reason: 7 Steps to Being Happy from the Inside Out
Najważniejsze przesłanie tych książek jest niezwykle ciekawe. Wg nich nasz poziom odczuwania szczęścia zależy:
w 50% od uwarunkowań genetycznych
w 40% od naszych intencjonalnych działań
w 10% od warunków zewnętrznych
Zajmiemy się dziś coachingiem poczucia szczęścia i odpowiedziami na dwa pytania:
1. Dlaczego jedni są pogodniejsi od innych?
2. Od czego zależy pogoda ducha?
Sonja pisze w swej książce o tzw. “happiness set-point”, z którym się rodzimy.
Jest to pewna wrodzona cecha genetyczna, która wpływa na to, czy jesteśmy “z natury optymistami”, czy też nie. Ten mechanizm działa w sposób podobny, jak skłonność do tycia. Jedni nie mają z tym żadnego problemu i właściwie niezależnie od tego ile i czego jedzą, są w stanie utrzymywać odpowiedni poziom wagi. Inni natomiast nieustannie walczą ze swoją nadwagą, a ich wysiłek niezbędny do utrzymania wagi w granicach normy jest nieporównywalnie większy.
Konkluzje zawarte w książkach Sonji i Marci poparte są wynikami wielu konkretnych badań naukowych. Sonja odwołuje się do nich bardzo precyzyjnie. Polegały one mi.in. na wieloletniej obserwacji bliźniąt i sukcesywnym badaniu ich poziomu odczuwania szczęścia. Inne z kolei sprawdzały zależność od statusu materialnego, czy też relacji osobistych.
W zdecydowanej większości przypadków wyniki są zaskakujące.
Np. poziom szczęścia zbadany wśród bogatych Amerykanów (zarabiających powyżej 1 miliona rocznie) był tylko nieznacznie wyższy od tego, który wykazywały osoby przez tych bogaczy zatrudniane, również robotnicy.
Choć generalnie małżeństwo wpływa pozytywnie na “bycie szczęśliwym”, to okazało się, że jego wpływ na osobiste poczucie szczęścia jest stosunkowo niewielki: wśród osób przebadanych w 16 krajach, jako “bardzo szczęśliwe” określiło siebie 25% osób żyjących w związkach i 21% singli.
Kluczowe przesłanie można odczytywać w różny sposób (który zależy pewnie od naszego osobistego “happiness set-point”):
Z jednej strony AŻ 50% NIE ZALEŻY OD NAS. Z drugiej TYLKO 10% to warunki zewnętrzne i AŻ 40% to nasze intencjonalne działania.
Jak wykorzystać te 40%?
Zachęcam do zapoznania się z tymi dwoma książkami. W znacznej bowiem mierze są one poświęcone odpowiedzi na to właśnie pytanie. Trudno też byłoby mi przepisać tu dwie kilkusetstronicowe cegły. Natomiast w ramach coachingu poczucia szczęścia przytoczę poniżej program rozwojowy zaproponowany przez Marci, który odpowiada na pytanie: jak być szczęśliwym?
Marci pisze w sposób bardzo przystępny. I bardzo inspirujący. Jest w końcu ekspertem w dziedzinie motywacji. W jej książce zawarte są też wywiady z wybranymi szczęściarzami z całego świata. Przeprowadziła ich w sumie 100. Sama książka znalazła się na liście bestsellerów New Your Times’a. Oto opracowany przez nią siedmiopunktowy program rozwoju osobistego odpowiadający na pytanie "Jak być szczęśliwym?"':
skoncentruj się na rozwiązaniu
“Jeśli coś ci się nie podoba, zmień to. Jeśli nie możesz tego zmienić, zmień swoje nastawienie. Nie narzekaj.”
poszukuj lekcji i darów
“Najlepsze lata twojego życia to te, w których decydujesz, że twoje problemy są twoimi własnymi. nie obwiniaj za nie matki; ekologii, czy prezydenta. Zdaj sobie sprawę, że to Ty kontrolujesz własne przeznaczenie”
zatroszcz się o swój spokój wewnętrzny
“Nigdy nie możemy osiągnąć pokoju w świecie zewnętrznym, dopóki nie zawrzemy pokoju ze sobą”
kwestionuj swoje myśli
“Jest tylko jedna przyczyna nieszczęścia; fałszywe przekonania, które masz w głowie, przekonania tak rozpowszechnione, tak powszechnie uznawane, że nigdy nie przychodzi ci do głowy ich kwestionować”
wyjdź poza umysł i odpuść sobie
“Jeśli trochę odpuścisz, będziesz miał trochę spokoju. Jeśli dużo odpuścisz, będziesz miał dużo spokoju. Jeśli całkowicie odpuścisz, będziesz miał całkowity spokój”
skieruj swój umysł w stronę radości
“Jakie cudowne życie miałem! Szkoda tylko, że nie zdałem sobie z tego sprawy wcześniej”
skoncentruj się na wdzięczności
“Jeśli jedyną modlitwą, którą wypowiedziałeś w całym swoim życiu, było „Dziękuję”, to by wystarczyło”
ćwicz sztukę przebaczania
“Przebaczenie jest najwyższą, najpiękniejszą formą miłości. W zamian otrzymasz niewypowiedziany spokój i szczęście”
życz ludziom dobrze
“Ci, którzy wnoszą światło słoneczne w życie innych, nie mogą go od siebie powstrzymać”
odżywiaj swoje ciało
“Powiedz mi, co jesz, a powiem Ci, kim jesteś”
energetyzuj swoje ciało
“Jest witalność, siła życiowa, energia, przyspieszenie, które jest przez ciebie przekładane na działanie… Utrzymuj kanał otwarty”
dostrój się do mądrości swojego ciała
“Będziemy w zgodzie z naszymi ciałami tylko wtedy, gdy naprawdę je kochamy i szanujemy. Nie możemy być w dobrej komunikacji z wrogiem”
połącz się ze swoją Duszą
“Bóg jest przyjacielem milczenia. Zobacz, jak przyroda – drzewa, kwiaty, trawa – rośnie w ciszy; zobacz gwiazdy, księżyc i słońce, jak poruszają się w ciszy… Potrzebujemy ciszy, aby móc dotknąć dusz”
słuchaj swojego głosu wewnętrznego
“Aby dokonywać właściwych wyborów w życiu, musisz mieć kontakt ze swoją duszą. Aby to zrobić, musisz doświadczyć samotności…ponieważ w ciszy usłyszysz prawdę i poznasz rozwiązania”
ufaj objawiającemy się Życiu
“Wiatry łaski wieją zawsze, ale trzeba podnieść żagiel”
odkryj swoją pasję
“Kiedy nauczymy się mówić głębokie, pełne pasji „tak” rzeczom, które naprawdę się liczą, spokój zaczyna przeszywać nasze życie jak złote światło słoneczne przesiewające poszycie lasu”
daj się ponieść chwili
“Kiedy podążasz za swoją błogosławieństwem… drzwi otworzą się tam, gdzie nawet nie myślałeś, że będą drzwi; i gdzie nie byłoby drzwi dla nikogo innego”
wnoś wkład do czegoś większego, niż ty sam(a)
“Nie wiem, jaki będzie twój los, ale jedno wiem: jedynymi spośród was, którzy będą naprawdę szczęśliwi, są ci, którzy szukali i znaleźli sposób na służbę”
zwracaj uwagę na to, z kim przebywasz
“Stałeś się średnią z pięciu osób, z którymi najczęściej przebywasz”
zapewnij sobie wsparcie innych
“Musisz to zrobić sam, a nie jesteś w stanie tego zrobić sam”
postrzegaj świat, jako swoją rodzinę
“Istoty ludzkie są do siebie bardziej podobne, niż myślimy. Spróbuj szerzyć swoje dawanie siebie ludziom, którzy mogą nawet nie wyglądać, tak jak ty. Należysz do wszystkich i każdy należy do ciebie”
Na zakończenie dwa bonusy specjalne. Pierwszy to sławna modlitwa o pogodę ducha Reinholda Niebuhr, a drugi to tekst piosenki Hanny Banaszak o tym tytule.
“Boże, użycz mi Pogody Ducha, abym godził się z tym, czego nie mogę zmienić, Odwagi, abym zmieniał to, co mogę zmienić i Mądrości, abym umiał odróżnić jedno od drugiego.”
Rano wstajesz zły
Wszystko z ciebie kpi
Nie chce ci się nic zwłaszcza żyć więc
Biedny jesteś bo
Nie wiesz nawet że
Masz prawdziwy skarb skarb w postaci mnie
Kto rozjaśnia ci
Wszystkie szare dni
Kto nadzieję ma aż do dna no
Kto rozśmiesza gdy
Nie do śmiechu ci
Wszystko to na siebie biorę ja
Bo mnie
Na uśmiech zawsze stać
Nie lubię życia brać
Zbyt serio serio zbyt
Bo ja
Na przekór wszystkim tym
Co zasmucają świat
Uśmiecham się przez łzy
Nie rozmieniaj mnie
Na humory złe
Gdy dopadnie splin nie top w szkle o nie
Dobry dla mnie bądź
Kochaj szanuj chroń
Ja przy życiu cię trzymam bądź co bądź
Niebo pełne chmur
Malkontentów chór
Przekonuje że gorzej jest niż źle
Nim uwierzysz w to
Nim się wtopisz w tło
Szybko na ratunek wzywaj mnie
A ja
Pogoda ducha twa
Natychmiast zjawiam się
Gdy czuję że ci źle
A ja
Jak wierny anioł stróż
Pocieszam cię co dnia
Beze mnie ani rusz
Bo mnie
Na uśmiech zawsze stać
Nie lubię życia brać
Zbyt serio serio zbyt
Bo ja
Pogoda ducha twa
Gdy potrzebujesz mnie
Po prostu zjawiam się
To mnie
Wymyślił dobry bóg
Byś przez to życie złe
Z nadzieją przebrnąć mógł
To ja
Na przekór wszystkim tym
Co zasmucają świat
Uśmiecham się przez łzy
Zobacz także:
Jak radzić sobie z emocjami - Co ukrywasz w swoich zakamarkach?
Niedzielna Depresja - jak odzyskać radość życia?
Czy duchowość może być ucieczką od rzeczywistości?
Ahimsa - nie przyczyniaj się do cierpienia
Projekcja swojego osobistego cienia - TED Video