Lista uczuć i emocji
Piramida Maslowa
Rozwój osobistych potrzeb
Na pewno nie raz dręczyło Cię następujące pytanie: jak sobie poradzić z emocjami?
Zwłaszcza z tymi trudnymi. Ale czy zastanawiałeś się również, co jest pierwsze: myśl, czy uczucie? I do czego właściwie służą nam uczucia? Jaki jest związek pomiędzy emocjami, a naszymi przekonaniami, doświadczeniami, potrzebami i wartościami?
A co najważniejsze, czy emocje pozostają poza naszą kontrolą, czy też mamy wybór naszej postawy i zachowania? A jeśli tak, to kiedy i w stosunku, do których?
Odpowiedzi na te pytania są ważne, ponieważ to emocje tak naprawdę decydują, za które działania i cele zabierzemy się najpierw, a które zostawimy na potem. To one wpływają na nasze procesy poznawcze, postrzeganie danej sytuacji i relacje z innymi ludźmi. I to pod wpływem emocji podejmujemy większość decyzji zakupowych. Ale decydują też o elastyczności naszego zachowania i zdolności przystosowania się w codziennym życiu.
A umiejętność rozpoznawania swoich emocji i świadomego, dojrzałego radzenia sobie z nimi w zależności od sytuacji, jest absolutnie niezbędna do utrzymania zdrowia psychicznego oraz dobrego samopoczucia.
Ten bezpłatny 30-stronicowy ebook odpowiada na te pytania.
Zawarta jest w nim również pełna lista emocji pdf.
Podaj swoje dane, aby pobrać bezpłatny ebook
Po zakończeniu procesu otrzymasz od nas e-mail,
a plik znajdziesz w folderze 'Pobrane" na swoim dysku.
Rodzaje emocji. Emocje podstawowe vs. konstruowane. Najnowsze postępy nauki
Naukowcy długo byli zdania, że emocje są wbudowane w ciało i zakodowane w mózgu. Należał do nich Paul Ekman, amerykański badacz, pionier w dziedzinie badań nad emocjami, zaliczany do grupy 100 najwybitniejszych psychologów XX wieku. To on w latach 70 XX wieku opublikował koncepcję Emocji Podstawowych oraz ich mimicznej ekspresji.
Dla porządku i uczciwości historycznej należy również wspomnieć o teorii, którą w roku 1980 stworzył amerykański psycholog Robert Plutchik. Jej wynikiem jest między innymi Koło Emocji Plutchika, które w sposób graficzny pokazuje 8 emocji, poziom ich intensywności oraz relacje miedzy nimi. W swej istocie ta teoria jest bardzo podobna do koncepcji Ekmana. Opiera się bowiem na tym samym założeniu, że emocje są ewolucyjnie wykształcone i uniwersalne dla wszystkich ludzi. Najważniejsza różnica pomiędzy obydwoma naukowcami to ilość emocji, które uznali za podstawowe w oryginalnych publikacjach. I co ciekawe, później również Ekman rozszerzył swój zestaw.
Jednak od początku XXI wieku nauka o emocjach przechodzi rewolucję - głównie dzięki dostępowi do nowoczesnych metod obrazowania pracy mózgu.
Wśród naukowców XXI wieku na pierwszy plan wysuwa się Lisa Feldman Barrett, profesor psychologii na Northeastern University, autorka opublikowanej w roku 2017 przełomowej książki pt. "Jak powstają emocje. Sekretne życie mózgu".
To ona jest autorką koncepcji Emocji Konstruowanych, która podważa obowiązujący dotychczas sposób myślenia i przynosi wiele praktycznych konsekwencji.
Badania przeprowadzone w ostatnich dekadach pokazują również, że emocje nie tylko warunkują nasze zachowania, ale mają silny efekt somatyczny, gdyż wpływają na nasze zdrowie fizyczne i funkcjonowanie całego organizmu.
Długotrwały stres lub często powtarzająca się silna emocja (np. smutek, strach) mogą spowodować poważne choroby.
Silne, często powtarzające się negatywne wzburzenia powodują zwiększenie poziomu cytokin, które przyczyniają się do stanów zapalnych stawów, chorób serca, a nawet nowotworów. Długotrwały stres lub utrzymujące się napięcie wewnętrzne skutkujące niemożnością zrelaksowania się i regeneracji, podnoszą w organizmie poziom kortyzolu i negatywnie wpływają na funkcjonowanie systemu krążenia, nerek oraz układu nerwowego. Zwiększają również znacznie ryzyko depresji, nadciśnienia, chorób serca oraz cukrzycy.
Z kolei pozytywne przeżycia i przyjemne doświadczenia obniżają poziom kortyzolu oraz pobudzają wydzielanie oksytocyny i serotoniny. Wpływają korzystnie na funkcjonowanie naszego układu odpornościowego i usuwanie toksyn z organizmu. Wzmacniają harmonijną aktywność układu nerwowego oraz układu krążenia. Mają też zbawienny wpływ na pracę serca i mózgu.
Jak więc zadbać o utrzymanie zdrowej równowagi - zarówno psychicznej, jak i fizycznej?
Aby odpowiedzieć na to pytanie musimy najpierw przyjrzeć się temu jak ostatnio zmienił się nasz świat i co w tym świecie dzieje się z potrzebami człowieka oraz umiejętnością stawiania granic.
Piramida potrzeb Maslowa - czy nadal jest aktualna?
Na pewno spotkał(a)eś się z Piramidą Maslowa. Ta piramida, inaczej zwaną hierarchią potrzeb, jest najbardziej znaną teorią dotyczącą potrzeb i motywacji, które kierują ludzkim zachowaniem.
Abraham Maslow był amerykańskim psychologiem, który na podstawie swoich badań sklasyfikował i podzielił wszystkie potrzeby każdego człowieka na pięć grup.
Ale zrobił to w roku 1943.
Od tego czasu świat bardzo się zmienił. I choć w swych podstawach koncepcja Maslowa dalej ma zastosowanie, to w dzisiejszym świecie większość naszego społeczeństwa (a przynajmniej większość ludzi mieszkających w krajach wysokorozwiniętych) ma zaspokojone indywidualne potrzeby podstawowe, a paradoksalnie zmaga się z potrzebami wyższego poziomu. Potrzeby te zmieniają się wraz ze wzrostem tempa życia, rozwojem technologii i cywilizacji w ogóle.
W związku z tym, w naszym bezpłatnym ebooku, oprócz porównania teorii Emocji Podstawowych oraz Konstruowanych, znajdziesz również odniesienie do piramidy potrzeb Maslowa oraz katalogu potrzeb nowoczesnego człowieka wg koncepcji tzw. Porozumienia Bez Przemocy (ang. NVC, Non-Violent Communication).
Ponadto w naszym bezpłatnym ebooku umieściliśmy również pełne zestawienie emocji pokazane w dwóch odsłonach: pierwsza część to lista uczuć i emocji, które odczuwamy w sytuacji, kiedy nasze potrzeby SĄ zaspokojone; druga część to emocje, których doświadczamy w sytuacji, kiedy nasze potrzeby zaspokojone NIE są. Na poniższej grafice prezentujemy przykładową część zestawienia.
Zawartość bezpłatnego ebooka nt. emocji
Jeżeli interesują Cię poruszone wyżej tematy, zapraszam do lektury i pobrania naszego bezpłatnego ebooka. Został zaprojektowany w taki sposób, aby umożliwić jak najbardziej komfortowe z niego korzystanie bezpośrednio na ekranie komputera, laptopa lub smartphone'a. Możesz go również wydrukować.
Pełny spis treści ebooka pdf pt. "Jak powstają emocje?"
Zanim podejmiesz ostateczną decyzję, zapoznaj się z pełnym spisem treści. Oto rozdziały składające się na tę bezpłatną książeczkę:
1. Jak powstają emocje - wstęp
2. Koncepcja i Lista Podstawowych Emocji Paula Ekmana
3. Koncepcja Emocji Konstruowanych Lisy Feldman Barrett
4. Porównanie koncepcji i co to oznacza w praktyce dla naszego interpretowania
i przeżywania uczuć
6. Katalog potrzeb nowoczesnego człowieka wg Non-Violent Communication (NVC)
7. Lista emocji i uczuć - zarówno pozytywnych, jak i negatywnych
8. Podsumowanie i wnioski
9. Strategie - osiem praktycznych wskazówek
Niewątpliwą zaletą tego bezpłatnego ebooka jest połączenie ze sobą tematów: stanów emocjonalnych, przekonań, wartości i potrzeb oraz odniesienie ich do najbardziej aktualnej sytuacji XXI wieku - zarówno w obszarze rozwoju nauki, jak i rozwoju współczesnego człowieka. Dzięki niemu nauczysz się rozpoznawać emocje i adekwatnie na nie reagować. Z czasem, będziesz potrafił coraz lepiej rozpoznawać bodźce, które są źródłem Twoich uczuć. To umożliwi Ci głębsze poznanie siebie i być może akceptację tych części, które dotychczas były przez Ciebie porzucone.
A najbardziej wartościową częścią tej publikacji wydaje się być ostatni rozdział:
Podsumowanie i Wnioski oraz 8 Praktycznych Wskazówek.
Staraliśmy się tak skonstruować ten ebook, aby z jednej strony zawierał potwierdzoną, miarodajną wiedzę, z drugiej tłumaczył tę wiedzę na praktyczny język naszej codzienności i ostatecznie dostarczał bardzo praktycznych wskazówek.
Emocje odgrywają kluczową role w naszym życiu i są jego nieodłącznym elementem. Osiem Praktycznych Wskazówek zawartych w tym ebooku można uznać za kompleksową nawigację dla całości naszego zdrowia psychicznego i dobrego samopoczucia. Wierzymy, że regularne praktykowanie każdego z ośmiu punktów może wprowadzić bardzo pozytywne i stosunkowo szybko widoczne zmiany w Twoim życiu.
Jak mówi mądre powiedzenie: "Knowledge makes everything simple". Skorzystaj więc najpierw z wiedzy nt. zdrowia psychicznego zawartej w tym bezpłatnym ebooku, następnie poświęć chwilę, żeby się nad nią zastanowić, a jeżeli odczujesz taką potrzebę - zweryfikuj przedstawione przez nas informacje korzystając z innych źródeł. I jeśli na koniec uznasz, że to do Ciebie przemawia - zacznij praktykować!
Ten darmowa książka w formacie pdf naprawdę pomaga lepiej dbać o swoją równowagę emocjonalną.
A jeśli problem okaże się bardziej złożony - zachęcamy do skorzystania z coachingu lub profesjonalnej terapii.
Metody radzenia sobie w trudnych stanach emocjonalnych
Jeżeli potrzebujesz szybkiej pomocy w radzeniu sobie z trudnymi emocjami i sytuacjami, zapraszamy do zapoznania się z dedykowanym felietonem opublikowanym na blogu Empowerment Coaching pt.:
Znajdziesz tam dwie, bardzo praktyczne metody.
Pierwsza służy do refleksji nad sytuacją, która już miała miejsce. To trzy krótkie, ale bardzo mocne i skuteczne pytania.
Drugą warto stosować w trakcie dowolnej sytuacji, spotkania, rozmowy. Nawet takiej, w której nie bierzesz aktywnie udziału, ale czujesz, że coś dzieje się z Twoimi uczuciami i nie bardzo rozumiesz co i dlaczego? To metoda opracowana przez Marshalla Rosenberga, twórcę koncepcji Porozumienia Bez Przemocy (ang. NVC: Non-Violent Communication). Ta sama, dzięki której powstała nasza pełna lista emocji.
A jeżeli Twoim szczególnym wyzwaniem jest relacja z szefem, często "okraszona" konfliktami, brakiem zrozumienia i trudnymi emocjami, zapraszamy do przeczytania specjalnego opracowania pt.
Co prawda zaprezentowane tam zasady i konkretne techniki nie dotyczą tylko relacji z szefem i mogą być z powodzeniem stosowane w dowolnej relacji (np. z klientem lub z innym pracownikiem), to jakoś tak się składa, że w relacji z szefem są one niezwykle skuteczne. A poza tym ta relacja jest chyba najważniejszą relacją w naszym życiu zawodowym, nieprawdaż?
Nie tylko emocje neutralne. Jak zintegrować wyparte części siebie?
I kolejna nasza propozycja, to artykuł, który w kompleksowy sposób wyjaśnia jak ważną rolę w utrzymywaniu równowagi emocjonalnej odgrywa praca nad wypartymi częściami siebie, które inaczej nazywamy "cieniami". A kluczem do wszystkiego jest świadomość.
W dużym skrócie: zmienić możesz tylko to, czego jesteś świadomy - to, co nieświadome, rządzi Tobą. Działasz wtedy na zasadzie autopilota, nawet nie zdając sobie z tego sprawy. Kluczem więc jest odkrycie i oświetlenie swoich cieni.
Ale kiedy otwierasz się na schowane, nieuświadomione aspekty siebie – odkrywasz również te części, które mogą Ci się nie spodobać. W pierwszym odruchu zaczynasz odczuwać opór w stosunku do tych aspektów siebie, których nie lubisz lub które uważasz za złe - włączając w to różne emocje. To, co wypierasz do podziemi, ostatecznie jednak i tak się uwidoczni, często w sposób dysfunkcjonalny. A niektóre części mogą być schowane tak głęboko, że możesz mieć nawet problem w nazywaniu emocji z nimi związanych.
Trzeba więc dowiedzieć się, co dana wyparta część chce Ci powiedzieć. Trzeba ją powitać, zaakceptować, w pełni objąć i z powrotem zintegrować z sobą. Często wiąże się to z pełnym wyrażeniem i przeżyciem silnych uczuć. Często wymaga to najpierw precyzyjnego nazwania tego, co czujemy lub boimy się poczuć. Nazywanie naszych emocji to pierwszy, niezwykle ważny krok w procesie zdrowienia. Dlatego też ich kompleksowe zestawienie może być bardzo praktyczną podpowiedzią.
Równie często to, czego się obawiasz, domaga się tylko Twojej uwagi i uznania. Ignorowanie lub odwracanie się plecami niczego nie zmieni. To trochę tak, jakbyś siedział wieczorem sam w domu, a do Twoich okien zaczął dobijać się ktoś, kogo nie znasz i kogo uznajesz za zagrożenie. Im bardziej będziesz zasłaniał kolejne okna, tym bardziej "ten ktoś" lub "to coś" będzie się dobijało i domagało Twojej uwagi oraz spotkania. Rozwiązaniem więc nie jest maksymalne odgrodzenie się, zabarykadowanie ale ... otwarcie drzwi.
Jak mądrze powiedział Anthony de Mello: "Nigdy nie wzrośniesz ponad to, czemu nie jesteś gotów spojrzeć w oczy".
Zapraszamy więc do podróży, która poprowadzi Cię przez proces odkrywania oraz integrowania swoich "osobistych cieni".
Wierzymy, że ten artykuł bardzo przybliży Cię do lepszego przetwarzania emocji w sposób dojrzały i trwały.
Na koniec prezentujemy listy emocji, których możemy doświadczać najczęściej. Są uporządkowane w kolejności alfabetycznej i podzielone na dwie sekcje:
-
te, które uznajemy za pozytywne,
-
te, które uznajemy za negatywne.
Przypominamy również, że bardziej rozbudowana lista emocji zawarta jest w naszym darmowym ebooku.
Lista Pozytywnych Emocji w Porządku Alfabetycznym (od poczucia bezpieczeństwa i miłości po wdzięczność i zrozumienie)
-
Bezpieczeństwo
-
Bliskość
-
Ciekawość
-
Docenienie, Uznanie
-
Duma
-
Ekscytacja
-
Ekstaza
-
Entuzjazm
-
Euforia
-
Harmonia
-
Inspiracja
-
Miłosierdzie
-
Miłość
-
Miłość do samego siebie
-
Nadzieja
-
Obfitość
-
Odwaga
-
Optymizm
-
Pełnia
-
Porządek
-
Przyjaźń
-
Radość
-
Relaks
-
Satysfakcja
-
Serdeczność
-
Spełnienie
-
Spokój
-
Stabilność
-
Szacunek
-
Szczęście
-
Ufność
-
Ukojenie, Ulga
-
Uwaga
-
Uwielbienie
-
Wdzięczność
-
Wielkoduszność
-
Witalność
-
Wolność
-
Wspólnota
-
Współczucie
-
Wyrozumiałość
-
Zachwyt
-
Zadowolenie
-
Zainteresowanie
-
Zaskoczenie (pozytywne)
-
Zrozumienie
Lista Emocji i Uczuć Negatywnych w Porządku Alfabetycznym (od bezradności, gniewu i smutku po obrzydzenie i wstręt)
-
Beznadziejność
-
Bezsilność
-
Frustracja
-
Gniew
-
Irytacja
-
Napięcie, spięcie
-
Niedostateczność
-
Nienawiść
-
Niepewność
-
Niepokój
-
Niesmak
-
Niezadowolenie
-
Nuda, znudzenie
-
Osamotnienie, samotność
-
Panika
-
Poczucie porażki
-
Poczucie winy
-
Przerażenie
-
Przygnębienie
-
Rozczarowanie, zawód
-
Rozpacz
-
Skrępowanie
-
Smutek
-
Strach, lęk
-
Upokorzenie
-
Wstręt, odraza
-
Wstyd
-
Wyczerpanie, udręczenie
-
Wściekłość
-
Zagubienie
-
Zakłopotanie
-
Zazdrość
-
Zdenerwowanie
-
Złość
-
Zmartwienie
-
Zniechęcenie
-
Zranienie emocjonalne
-
Żal