Ryszard Skarbek
- 17 sie 2021
- 7 minut(y) czytania

Sir John Whitmore - ojciec coachingu biznesowego

Sir John Whitmore zmarł 28 kwietnia 2017 w wieku 79 lat. Dorobek, który zostawił po sobie w dziedzinach coachingu, mentoringu, rozwoju przywództwa i zmian organizacyjnych jest bezsprzecznie nieoceniony. Lista nagród, którymi został uhonorowany jeszcze w trakcie swojego życia podana jest na końcu tego felietonu.

To on jest współtwórcą modelu coachingowego GROW (skrót z ang. Goal, Reality, Options, Will), który został uznany za fundament coachingu biznesowego. To John Whitmore był twórcą pojęcia Performance Coaching, które na zawsze zagościło w świecie biznesu. A esencję swych koncepcji opisał w książce pt. Coaching for Performance, która stała się biblią coachingu biznesowego. Do dziś została wydana w ponad milionie egzemplarzy i przetłumaczona na ponad 20 języków.

Książka Sir Johna Whitmore wpłynęła również na moje życie. To dzięki niej i późniejszej certyfikacji w brytyjskiej organizacji Institute for Leadership & Management (ILM), rozpocząłem regularną praktykę coachingową.

Sir John Whitmore - krótka biografia

Zanim przejdziemy do prac i osiągnięć Sir Johna Whitmore, warto najpierw wspomnieć o jego lordowskim pochodzeniu, dzieciństwie i o tym, co sam przedstawił jako powód wzięcia udziału w wyścigach samochodowych.

John Whitmore - dzieciństwo i młodość

John odziedziczył tytuł lorda po swoim ojcu. I jak to bywa w takich brytyjskich rodzinach, jego dzieciństwo i młodość wyglądały "standardowo": bardzo dobre wychowanie i najlepsze szkoły (m.in. Eton College oraz Royal Military Academy Sandhurst). Przed nim rysowało się zacne i dostanie życie w klasie brytyjskiej arystokracji.

I tu niespodzianka. W wieku 21 lat Sir John łapie bakcyla samochodowego i zaczyna brać udział w wyścigach samochodowych Le Mans 24.

Sam wyjaśnił to w ten sposób:

Zrobiłem to, bo nie kochałem siebie. Byłem nieistotny w cieniu moich odnoszących sukcesy, znanych rodziców. Oczywiście wtedy nie byłem tego świadomy. Musiałam się jakoś wykazać, pokazać, że potrafię coś z siebie zrobić.

Czyż w dzisiejszych czasach nie brzmi to jak dobry temat na coachingowy kontrakt?

Sir John ścigał się w 24-godzinnym wyścigu Le Mans pięć razy. W roku 1959, kiedy prowadził jeden z pierwszych samochodów Lotus Elite z Jimem Clarkiem, zdobyli drugie miejsce w swojej klasie. W tym samym roku wziął także udział w wyścigu Silverstone May International, gdzie dotarł do pierwszego rzędu w stawce obok Stirlinga Mossa, Colina Chapmana i Roya Salvadoriego. Zajął piąte miejsce w klasyfikacji generalnej i drugie w swojej klasie.

Ale prawdziwy rozgłos zyskał ścigając się samochodem Mini. W 1961 roku kupił wysłużonego rajdowego Mini za 350 funtów, pomalował go na zielono i wziął udział w mistrzostwach Wielkiej Brytanii samochodów limuzynowych. Wbrew wszelkim przeciwnościom, wygrał!

Dopiero po tym zwycięstwie matka Whitmore'a powiedziała ojcu (któremu zostało sześć miesięcy życia), że ich syn został kierowcą wyścigowym. Po śmierci ojca w roku 1962, Sir John odziedziczył majątek Orsett, tytuł baroneta i stał się znany jako „baronet wyścigowy”, chociaż zawsze bagatelizował swoje arystokratyczne korzenie. Może dlatego, że Orsett Hall stał się własnością rodziny Whitmore dopiero za czasów dziadka - jako dług honorowy w grze karcianej o wysoką stawkę.

Cztery lata później, w 1966 roku, Sir John odwiesił swój kask wyścigowy, sprzedał rodzinne miejsce przyjacielowi Tony'emu Morganowi i przeniósł się do Szwajcarii, a później do Kalifornii. Jego duch rywalizacji zaprowadził go do ścigania się ze sławnymi aktorami Hollywood na motocyklach. Rywalizował z Charlesem Bronsonem, Stevem McQueenem i kaskaderem McQueena, Budem Ekinsem. A wszystko to miało miejsce na sławnej Mulholland Drive, która wtedy była niewiele więcej, niż drogą gruntową.

Niejako "przy okazji" Sir John wyreżyserował film, a w czasie prywatnym dzielił mieszkanie z legendami wyścigów Jimem Clarkiem i Jackie Stewartem i przeżywał wiele przygód ze swoim przyjacielem Stevem McQueenem. A w późniejszym okresie stał się stałym felietonistą w kolumnie motoryzacyjnej The Daily Telegraph.

To, co warte jest szczególnego podkreślenia, jako podsumowanie tego okresu życia, to jego stwierdzenie, że sukcesy i pomysły na to, jak inni mogą osiągnąć swoje życiowe cele, przypisywał pragnieniu zerwania z założeniami i pułapkami militarnego i arystokratycznego środowiska, w którym się urodził i wychował.

W przyszłości Sir John wróci do wyścigów jeszcze raz. Będzie to miało miejsce w roku 1990, kiedy zostanie zaproszony do prowadzenia McLarena M8F Can-Am. Wystartuje trzy razy. W pierwszym wyścigu zajmie trzecie miejsce, w drugim drugie, a trzeci wyścig...wygra!

Sir John Whitmore - historia prawdziwego biznesu

Po opuszczeniu świata sportów motorowych Sir John zainteresował się psychologią transpersonalną i jej wpływem na tematy wolnej woli, intencji lub odpowiedzialności. W 1970 studiował w Instytucie Esalen w Slates Hot Springs w Kalifornii, miejscu narodzin ruchu potencjału ludzkiego, a następnie szkolił się u pedagoga z Harvardu i eksperta w dziedzinie tenisa Timothy Gallweya, twórcy sławnej metody pracy ze sportowcami o nazwie The Inner Game.

Szczególna filozofia Gallweya koncentrowała się na podstawowym przekonaniu, że największą ze wszystkich przeszkodą w osiągnięciu mistrzostwa w sporcie były negatywne myśli rozgrywające się w głowie sportowca. Praca trenera nie miała więc instruować w tradycyjnym sensie (tym samym jeszcze bardziej komplikując sprawy), ale w pierwszej kolejności pomagać w pozbyciu się bałaganu umysłu.

W roku 1979 Sir John wrócił do Anglii i wraz z kilkoma trenerami wyszkolonymi przez Gallweya założył filię The Inner Game. Stworzył szkołę tenisa, a także szkołę narciarską w Alpach, niezrażony nawet tym, że raz spędził około pięciu tygodni w sztucznie wywołanej śpiączce po wypadku na nartach z prędkością 60 mil na godzinę. Początkowo zespół Sir Johna trenował tenisistów i narciarzy, ale szybko zdali sobie sprawę z wartości stosowanej metody dla liderów i menedżerów biznesu.

John Whitmore tworzy Model Coachingowy GROW i pojęcie Performance Coaching

W oparciu o techniki coachingu sportowego opracowanego przez Tima Gallwey'a w The Inner Game, Sir John stworzył pojęcie Performance Coaching, aby opisać ten samo-ukierunkowany proces uczenia się i odróżnić go od coachingu sportowego. Tak narodziły się podstawy współczesnego coachingu biznesowego.

Gallwey tak napisał o nim w swej książce:

John i ja byliśmy przyjaciółmi i współpracownikami, odkąd poznaliśmy się w latach siedemdziesiątych. Od razu byłem pod wrażeniem jego ducha i zaangażowania w to, że odpowiedzią są ludzie, a nie systemy. Zawsze był wizjonerem i kwestionował, czy status quo jest wystarczająco dobre. John stał się liderem w dziedzinie tego, jak coaching może zmienić kulturę korporacyjną w sposób, który może mieć pozytywny wpływ na świat. John zaczął od siebie i nie chodziło mu o rozpoznawalność nazwisk, ale o realne zmiany w życiu ludzi. Uważał się za zwykłego człowieka, biorącego odpowiedzialność, gdy widział potrzebę.

Na początku lat 80. Sir John połączył siły z Davidem Hemery i Davidem Whitaker, tworząc firmę Performance Consultants. Byli pionierami dziedziny Performance Coaching, w tym programów szkoleniowych z zakresu przywództwa i zarządzania. Performance Consultants stała się wiodącym globalnym dostawcą rozwiązań z obszarów coachingu, rozwoju przywództwa i poprawy wydajności w pracy. Na liście jej czołowych klientów można znaleźć takie firmy, jak: British Airways, AstraZeneca, Deloitte, Barclays, Rolls-Royce i Roche.

W latach 80. i 90. Sir John poświęcał czas na rozwijanie metodologii, koncepcji i technik poprawy wydajności w organizacjach. Zaadaptował teorię The Inner Game do stworzenia biznesowego modelu szkoleniowego o nazwie The GROW Model, który spopularyzował w wymienionej już wcześniej książce Coaching for Performance. Od pierwszego wydania w 1992 roku, książka ta została uznana za przełomowe dzieło i Bestseller nr 1 w wielu kategoriach: Zarządzanie, Umiejętności zarządzania zespołem biznesowym, Umiejętności coachingu biznesowego i mentoringu oraz Zarządzanie zasobami ludzkimi. Oprócz tej przełomowej książki napisał jeszcze 4 inne.

Sądzę, to dobry moment, aby przytoczyć teraz jeden z cytatów Sir Johna, pokazujący jego dalekowzroczne spojrzenie:

We must see people in terms of their future potential, not their past performance

Wyzwanie rzucone coachom - transpersonal coaching

I może dlatego rzucił wyzwanie trenerom, aby zagrali o większą grę na świecie. „Coaching jest czymś więcej niż szkolenie” - tłumaczył, zachęcając ich, aby stali się bardziej świadomi szerszych zmian zachodzących na całym świecie oraz brali odpowiedzialność za wprowadzenie tych faktów do rozmowy coachingowej. Po to, aby wstrząsnąć tradycyjnym sposobem myślenia biznesowego.

Oprócz torowania drogi do transformacji biznesu od wewnątrz, Sir John Whitmore stworzył więc dla doświadczonych coachów Transpersonal Coach Training, aby mogli oprzeć swoją pracę o głęboko ugruntowane wartości i w wyniku tego pomóc swoim klientom tworzyć głębokie i trwałe zmiany.

John Whitmore - Cytaty

Na zakończenie pozostańmy z myślami Sir Johna Whitmore, które mam nadzieję, będą wspaniałą inspiracją. Wszak coaching ma przede wszystkim "zmuszać" do refleksji i poszerzać świadomość.

Coaching focuses on future possibilities, not past mistakes
Coaching is unlocking people’s potential to maximize their own performance
We must take our responsibility, and help others to do the same; we don’t have all the answers but we can help others to find theirs
Whether we coach, advise, counsel, facilitate, or mentor, the effectiveness of what we do depends in large measure on our beliefs about human potential. The expressions “to get the best out of someone” and “your hidden potential” imply that more lies within the person waiting to be released
To get the best out of people, we have to believe the best is in there – but how do we know it is, how much is there, and how do we get it out?

Nagrody i Zasługi Sir John'a Whitmore

W roku 1992 wraz z Davidem Clutterbuck i 3 innymi osobami założył jedną z bardziej znanych obecnie na świecie organizacji coachingowych i mentoringowych EMCC (skrót z ang. European Mentoring & Coaching Council)
Brytyjska gazeta Independent ogłosiła go Najlepszym Coachem Biznesowym
Zaangażował się w założenie (2003) i rozwój amerykańskiego stowarzyszenia ICF (skrót z ang. International Coaching Federation), za co później, w roku 2007, został uhonorowany Nagrodą Prezydenta ICF
W 2008 roku otrzymał tytuł doktora honoris causa na Wydziale Business Administration renomowanego University of East London (UEL) za wkład w rozwój zawodu coacha
International Association of Coaching (założone w USA w roku 2003) uznało go w roku 2013 za osobę mającą największy wpływ na zawód coacha na świecie.

Jeśli masz ochotę, możesz wysłuchać historii życia opowiedzianej przez Sir Johna Whitmore jego własnymi słowami. To aż 55 min wywiadu na żywo. Ja gorąco zachęcam do tego, aby poświęcić 2 minuty swojego czasu na obejrzenie początku opowieści. Sądzę, że już te 2 minuty zrobią różnicę.

Źródła: