top of page

Mentoring - co to? Czym jest i jakie oferuje korzyści?

Zaktualizowano: 9 wrz

Mentoring: co to? Zastanawia się kobieta biznesu

Mentoring to skuteczna metoda rozwoju zawodowego, która przynosi korzyści zarówno mentee, jak i mentorowi. W artykule przyjrzymy się, czym dokładnie jest mentoring, jak wprowadzić go do organizacji i jakie są jego zalety. To idealny przewodnik dla firm i osób, które pragną rozwijać swoje umiejętności i budować partnerskie relacje w miejscu pracy. 


Czym jest mentoring – definicja.

Mentoring to proces, w którym osoba doświadczona (mentor) udziela wsparcia i doradza swojemu podopiecznemu (mentee). Mentoring polega na współpracy pomiędzy mentorem, a mentee. To relacja oparta na wzajemnym zaufaniu i przekazywaniu wiedzy w celu osiągnięcia konkretnych celów zawodowych. Proces ten pomaga w rozwoju osobistym i zawodowym oraz stanowi inkluzywne dwustronne partnerstwo.


Kim jest mentor i jak pomaga mentee?

Mentor to zaufany doradca i ekspert w swojej dziedzinie. Dzieli się swoją wiedzą i doświadczeniem, pomagając mentee w zdobywaniu nowych kompetencji i wspiera podopiecznego w jego rozwoju. Mentor pomaga mentee poprzez rozmowy rozwojowe i udziela wsparcia w dążeniu do uzgodnionych celów. 


Samo słowo pochodzi z mitologii greckiej. Mityczny Mentor był przyjacielem Odyseusza, Króla Itaki, który powierzył mu swojego syna Telemacha, kiedy wyruszał na wojnę z Troją. 


Jakie cechy powinien posiadać dobry mentor?

To szeroki temat. I na tyle ważny, że poświeciliśmy mu osobny artykuł na naszym blogu. W tym miejscu chcielibyśmy wyróżnić najważniejsze atrybuty dobrego mentora:


  • Jest ekspertem w swojej dziedzinie. 

  • Jest komunikatywny, potrafi inspirować i dzielić się wiedzą. Czym innym jest wiedzieć, a zupełnie czym innym potrafić tę wiedzę przekazać. 

  • Jest empatyczny i cierpliwy. Potrafi słuchać, aby wyłowić to, co jest najważniejsze dla mentee. 

  • Jest uczciwy i postępuje w sposób etyczny. Nie wykorzystuje relacji do własnych korzyści. 

  • W centrum jego uwagi jest dobro podopiecznego. To jest dla niego największym priorytetem. 


Rodzaje mentoringu – jakie istnieją odmiany?

Ta dziedzina rozwija się bardzo dynamicznie i dziś istnieją już różne formy mentoringu, w tym m.in.: 


  • Mentoring biznesowy – mentor pomaga rozwijać firmę i umiejętności menedżerskie.

  • Mentoring grupowy – jeden doświadczony pracownik wspiera kilku mentee jednocześnie.

  • Mentoring międzypokoleniowy – starsi pracownicy dzielą się swoją wiedzą z młodszymi.

  • Mentoring odwrócony – młodszy mentee przekazuje swoją perspektywę bardziej doświadczonemu mentorowi.

  • Mentoring różnorodności i inkluzywności (ang. diversity and inclusion) – w coraz bardziej zglobalizowanym świecie zrozumienie specyfiki różnych kultur i narodowości odgrywa coraz większe znaczenie. To samo dotyczy również tolerancji dla mniejszości,  takich jak np. osoby neuroróżnorodne. 


Więcej informacji na ten temat, w szczególności wymierne wskaźniki pokazujące skuteczność wyżej wymienionych form można znaleźć w artykule pt. "Rodzaje mentoringu i przykłady ich wymiernych efektów".

 


czym jest mentoring: przykład reverse mentoringu


Jakie są korzyści z mentoringu?

Korzyści może być wiele. I co ważne mentoring może prowadzić do rozwoju zarówno podopiecznego, jak i mentora. Najważniejsze z nich obejmują: 


  • Rozwój umiejętności i kompetencji – podopieczny rozwija swoje zdolności w danej dziedzinie.

  • Budowanie pewności siebie – mentor oferuje silne wsparcie i pomaga w rozwiązywaniu problemów i skutecznym osiąganiu konkretnych celów.

  • Korzyści zarówno dla mentee, jak i mentora – wzajemne uczenie się i budowanie relacji. 


Dużo więcej informacji znajdziesz w osobnym artykule: aż 24 korzyści płynące z mentoringu


Wady mentoringu – czy są jakieś minusy?

Choć mentoring przynosi wiele korzyści, jak każda relacja pomiędzy ludźmi jest obarczony ryzykiem i wymaga od obydwu stron świadomej pracy nad całym procesem. Wśród pułapek i wad, które wynikają albo ze złego zaprojektowania procesu albo z niedojrzałości którejś ze stron, na pierwszym miejscu wymienić należy: 


  • Nieodpowiedni dobór mentora i mentee: to z reguły sprawia, że obydwie strony się meczą, a cały proces przynosi więcej szkód, niż pożytku.

  • Brak jasno zdefiniowanych celów: to z kolei może może być źródłem frustracji - również po obydwu stronach stron. Dlatego kluczowe jest, aby na samym początku współpracy znaleźć jasną odpowiedź na pytanie "po co to robimy?". 

  • Konieczność poświęcenia czasu: mentoring wymaga regularnych spotkań, a często również pracy indywidualnej pomiędzy nimi. Jeżeli mentor należy do osób bardzo zajętych, przekładanie przez niego umówionych już spotkań będzie powodem dużego rozczarowania u podopiecznego (choc pewnie będzie się obawiał to rozczarowanie otwarcie wyrazić). 

  • Brak prawdziwego zaangażowania się w proces: udział w takiej podróży musi być dobrowolny i wynikać z prawdziwej wewnętrznej motywacji. Jeżeli którakolwiek ze stron zdecydowała się na to albo "z ciekawości" albo została do tego zmuszona (np. w ramach programu firmowego) odbije się to bardzo negatywnie na efektach. 

  • Wymądrzanie się: jeżeli mentor ma skłonność do prawienia kazań lub uwielbia słuchać sam siebie (i nie potrafi słuchać), jego długie tyrady przyniosą katastrofę. Równie niszczące efekty da chęć zaimponowania podopiecznemu poprzez używanie zbyt specjalistycznego języka. Jak powiedział Albert Einstein: "Jeżeli nie potrafisz wytłumaczyć skomplikowanych pojęć w prosty sposób, to znaczy, że sam tego nie rozumiesz". 


Różnice między mentoringiem a coachingiem.

Często pojęcia mentoringu i coachingu (czyli współpracy coach - coachee) używane są zamiennie. Ale to dwie różne formy rozwoju pracowników. Podstawowe różnice między tymi metodami są następujące:


  • Mentoring to proces bardziej długoterminowy, podczas gdy coaching jest krótszy i bardziej zorientowany na konkretne umiejętności.

  • Mentor dzieli się swoim doświadczeniem i wiedzą, jak również doradza, natomiast coach głównie zadaje pytania, pomagając w samodzielnym znajdowaniu rozwiązań. 

  • Relacja mentorska jest bardziej partnerska i może przerodzić się w przyjaźń, podczas gdy proces coachingowy skupia się na wybranym celu. 


Więcej na ten temat przeczytasz w kompleksowym opracowaniu coaching vs mentoring



Jak wprowadzić mentoring do organizacji i rozwijać zarówno firmę, jak i pracowników?

Przygotowaniem takich rozwiązań z reguły zajmuje się dział HR. Jeśli jego pracownicy dysponują odpowiednią wiedzą - można to z powodzeniem zrobić własnymi siłami. W przeciwnym wypadku warto skorzystać ze wsparcia zewnętrznej firmy doradczej. Wygląda to podobnie do zaprojektowania i wdrożenia dedykowanego programu szkoleniowego. Generalnie można wyróżnić dwa podstawowe typy takiej inicjatywy: 


  1. Rozwijanie pracowników poprzez wsparcie profesjonalnych mentorów spoza firmy.

  2. Wyszkolenie mentorów wewnętrznych. 


Ta druga opcja długofalowo przynosi dużo większe korzyści i jest zdecydowanie tańsza, jeśli chodzi o wymierne koszty finansowe. Ponadto niesie ze sobą wiele dodatkowych benefitów, których w opcji nr 1 nie uda się uzyskać. Piszemy o tym szerzej w dedykowanym artykule pt. "Jak najlepiej wykorzystać Program Mentoringowy w firmie?". 


Najważniejsze wskazówki, które należy wziąć pod uwagę, aby z powodzeniem wdrożyć mentoring w firmie brzmią następująco:


  1. Jasno zdefiniować cele programu mentoringowego. 

  2. Precyzyjnie określić grupę docelową (np. kierownicy pierwszego szczebla lub nowo mianowani przełożeniu lub pracownicy z wybranego działu). 

  3. Dokładnie ustalić najważniejsze zasady takie jak: czas trwania inicjatywy, minimalna i maksymalna ilość spotkań, czas trwania pojedynczego spotkania i jego forma (zdalna, hybrydowa czy face-to-face). 

  4. Zwrócić szczególną uwagę na aspekt komunikacji całego przedsięwzięcia i dobrze go przemyśleć, biorąc pod uwagę również tych pracowników, którzy nie wezmą udziału w tej aktywności rozwojowej. 

  5. Zaprosić mentorów i mentees oraz najpierw przygotować ich do udziału w całej inicjatywie poprzez odpowiednie warsztaty wprowadzające. 

  6. Monitorować postępy i oferować obydwu grupom wsparcie (np. poprzez regularne webinary, gdzie można dzielić się wrażeniami). 

  7. Szybko reagować na ewentualne niedociągnięcia  lub niejasności oraz dostosowywać zasady lub strukturę programu. 


Dobrym pomysłem jest najpierw przeprowadzenie wdrożenia pilotażowego na ograniczonej, ale reprezentatywnej grupie uczestników. Wszystko co robimy po raz pierwszy jest ze swej natury obarczone ryzykiem i nie będzie rozwiązaniem optymalnym. A pilot pozwoli zebrać odpowiedni feedback, wyciągnąć wnioski i wprowadzić niezbędne korekty przed uruchomieniem pełnego rozwiązania. 


co to jest mentoring: rozmowa mentoringowa przy stole


Przykłady dobrych praktyk w zakresie mentoringu w Polsce.

W Polsce programy mentoringowe są coraz popularniejsze, szczególnie w dużych firmach. Ale nie tylko. Na dzień dzisiejszy możemy już wybierać spośród następujących inicjatyw: 


  • Programy w korporacjach – wewnętrzne programy mentoringowe pomagają w rozwoju pracowników, liderów i służą rozwijaniu umiejętności niezbędnych do realizacji strategicznych celów. 

  • Inicjatywy organizacji typu non-profit – fundacje oraz organizacje charytatywne uruchamiają programy, w których może uczestniczyć każdy. Każda coroczna edycja koncentruje się wokół z góry ustalonych tematów przewodnich. Zarówno mentorzy, jak i mentees odbierają na początku odpowiednie szkolenie. Najlepszym przykładem takiej inicjatywy jest program prowadzony przez Fundację Liderek Biznesu. 

  • Programy dla startupów – biznesmeni, którzy odnieśli już realny sukces rynkowy wspierają młodych przedsiębiorców.

  • Programy akademickie – mentoring dla studentów pomagający im w przygotowaniu się do wejścia na rynek pracy.


Podsumowanie: główne cechy mentoringu i korzyści płynące z tej formy rozwoju. 

  • Mentoring to proces, w którym mentor przede wszystkim dzieli się wiedzą i pomaga mniej doświadczonemu mentee, który pragnie się rozwijać. 

  • Rodzaje mentoringu obejmują mentoring międzypokoleniowy, odwrócony, biznesowy i grupowy.

  • Korzyści z mentoringu to rozwój zawodowy, wzrost kompetencji i budowanie relacji.

  • Różnice między procesem mentoringowym i coachingowym obejmują przede wszystkim długość współpracy i podejście do rozwoju.

  • Wprowadzenie mentoringu do firmy wymaga określenia celów, wyboru mentorów i monitorowania postępów.

  • Wady mentoringu to przede wszystkim nieodpowiedni dobór pary mentor-mentee i brak jasno określonych celów.


W XXI wieku mentoring może być kluczowym elementem rozwoju organizacji i pracowników. Warto go brać pod uwagę jako skuteczne narzędzie wspierające zarówno rozwój osobisty, jak i zawodowy. 


FAQ - Najczęściej zadawane pytania o mentoring. 


Czy mentoring pomaga w rozwoju zawodowym? 

– Tak, pomaga mentee poprzez rozwijanie umiejętności i budowanie pewności siebie. 


Czy mentor musi być starszy od mentee? 

– Niekoniecznie, istotne są wiedza i ekspertyza, a nie wiek. 


Zobacz także: 

Kim jest Mentor - w czym może pomóc?

Mentorka - jak ją znaleźć i zbudować dobrą relację?

Reverse Mentoring - klucz do rozwoju i utrzymania młodych talentów

 

Pokolenia: nazwy i charakterystyka

Learning agility - co to naprawdę jest zwinność uczenia się i co ją umożliwia

 


Zawodowy Coach: kto to?


Komentarze


Post: Blog2_Post

Empowerment Coaching 

ul. Józefa Chełmońskiego 130F, 31-340 Kraków, woj. małopolskie 
e-mail: kontakt @ empowerment-coaching.com, tel: +48 661 438 113 

Zapisz się, aby otrzymywać regularne inspiracje! 

Rozsyłamy je raz na miesiąc 

©2019 by Empowerment Coaching 

bottom of page