Wpływ AI na Rynek Pracy: PwC 2025 Global Jobs Barometer
- Ryszard Skarbek
- 12 lip
- 7 minut(y) czytania
Zaktualizowano: 6 dni temu
Raport PwC 2025 Global AI Jobs Barometer opiera się na analizie ogromnego zbioru danych z rynku pracy, obejmującego blisko miliard ofert pracy z lat 2019–2024 oraz tysiące sprawozdań finansowych firm z sześciu kontynentów.
Dzięki temu badanie pozwala prześledzić, jak rozwój Sztucznej Inteligencji (AI) wpływa na zatrudnienie, płace, wymagane umiejętności pracowników oraz produktywność przedsiębiorstw. W tym przedsięwzięciu PwC zastosowało uznane metody badawcze. Do oceny, które zawody są najbardziej narażone na wpływ AI posłużono się indeksem AI Occupational Exposure (AIOE) opracowanym przez Edwarda Felten i jego zespół z Princeton University.
W badaniu zastosowano podział zawodów na dwie podstawowe kategorie:
"augmented" - czyli te, w których AI wspiera pracę człowieka,
"automated" - gdzie AI może samodzielnie wykonywać wiele zadań.
Ten podział jest oparty na metodologii Międzynarodowego Funduszu Walutowego. Raport PwC analizuje dane przekrojowo dla kilkudziesięciu krajów, włączając w to Polskę, dla której uwzględniono ponad 13 milionów ogłoszeń o pracę. To umożliwia porównanie globalnych trendów z polskimi realiami.
W tym artykule przedstawimy najważniejsze wnioski płynące z tego raportu, które podają najbardziej aktualną odpowiedź na pytanie: jak AI wpływa na rynek pracy?
Wpływ AI na zatrudnienie: więcej miejsc pracy, nie mniej!
Jednym z najważniejszych wniosków raportu jest obalenie powszechnego mitu, jakoby AI masowo odbierała ludziom pracę. Dane nie potwierdzają spadku liczby miejsc pracy. Wręcz przeciwnie – nawet w zawodach silnie przesiąkniętych AI zatrudnienie nadal rośnie.
Co prawda wzrost liczby ofert pracy w ostatnich latach (2019–2024) był wolniejszy w zawodach najbardziej “narażonych” na AI (+38%) niż w zawodach o niskiej ekspozycji na AI (+65%), jednak w obu tych kategoriach odnotowano znaczny wzrost (a nie spadek) zapotrzebowania na pracowników.
Oznacza to, że firmy wykorzystują AI raczej do zwiększania wartości pracy swoich zespołów niż tylko do redukcji etatów. Innymi słowy, Sztuczna Inteligencja staje się narzędziem wzrostu, a nie jedynie cięcia kosztów. Organizacje przeznaczają ją do usprawniania pracy ludzi i tworzenia nowych możliwości biznesowych, zamiast zastępowania pracowników.
Co istotne, wzrost zatrudnienia dotyczy zarówno zawodów automatyzowalnych (automated), jak i tych, w których AI pełni rolę asystenta (augmented). We wszystkich analizowanych branżach liczba ofert pracy rosła równolegle dla obu tych kategorii ról. Dobrze obrazuje to poniższy wykres.
Zawody, w których wiele zadań może zostać przejętych przez Sztuczną Inteligencję (np. obsługa klienta, prace biurowe), również odnotowały wzrost liczby etatów – choć nieco wolniejszy niż zawody, gdzie AI głównie wspomaga specjalistów (np. lekarze, analitycy).
Eksperci PwC sugerują, że umiarkowane tempo wzrostu zatrudnienia w sektorach najbardziej nasączonych AI może wręcz okazać się korzystne w dłuższej perspektywie. Dotyczy to szczególnie gospodarek z kurczącą się populacją w wieku produkcyjnym i może zapobiegać niedoborom pracowników tworząc bardziej zrównoważony rynek pracy.
Wpływ sztucznej inteligencji na wynagrodzenia: premie za kompetencje AI.
Raport wskazuje, że sztuczna inteligencja napędza również wzrost wynagrodzeń, zwłaszcza dla pracowników posiadających poszukiwane kompetencje związane z AI. Wbrew obawom o spadek płac czy osłabienie pozycji negocjacyjnej pracowników, płace rosną szybciej w branżach intensywnie korzystających z AI, niż w tych o niskim stopniu cyfryzacji.
W sektorach najbardziej eksponowanych na AI wynagrodzenia rosły średnio dwa razy szybciej niż w sektorach najmniej zinformatyzowanych.
Co więcej, wzrost płac odnotowano zarówno w zawodach augmentowalnych, jak i automatyzowalnych. Czyli nawet pracownicy na stanowiskach najbardziej podatnych na automatyzację doświadczają realnego wzrostu płac wraz z wdrażaniem AI. Pokazuje to poniższy wykres.
Najbardziej poszukiwani stają się pracownicy dysponujący umiejętnościami z zakresu AI – i rynek wynagrodzeń szybko to odzwierciedla. Według raportu osoby, które w swojej pracy wykorzystują kompetencje AI (np. umiejętność inżynierii promptów), zarabiają średnio o 56% więcej niż ich koledzy na podobnych stanowiskach bez takich umiejętności.
Ta premia płacowa wzrosła ponad dwukrotnie w ciągu zaledwie roku (w poprzedniej edycji badania wynosiła 25%). Innymi słowy, specjaliści od AI są coraz bardziej cenieni – i coraz drożsi – na rynku pracy, co odzwierciedla rosnące zapotrzebowanie na ich wiedzę.
Warto zauważyć, że popyt na pracowników z AI w CV rośnie pomimo ogólnego schłodzenia rynku pracy. Globalnie liczba ofert pracy wymagających umiejętności AI wzrosła o 7,5% w ostatnim roku, podczas gdy łączna liczba wszystkich ofert spadła o 11,3%.
Przekrojowy trend na przestrzeni lat 2012-2024 pokazuje poniższy wykres.
Sugeruje to, że nawet w trudniejszych warunkach ekonomicznych firmy nadają priorytet rekrutacji talentów AI inwestując w ludzi, którzy pomogą im wdrożyć i wykorzystać nowe technologie. Potwierdzają to deklaracje kadry zarządzającej: połowa prezesów ankietowanych w ramach PwC CEO Survey 2025 wskazała integrację AI w procesach biznesowych jako swój największy priorytet na najbliższe trzy lata.
Zmiany w zapotrzebowaniu na umiejętności i kwalifikacje.
Wejście AI do firm gwałtownie zmienia profil umiejętności, jakich oczekuje się od pracowników. Badanie PwC ujawnia prawdziwą “rewolucję kompetencji”. Wymagania dotyczące kwalifikacji ewoluują teraz o 66% szybciej w zawodach najbardziej eksponowanych na AI niż w tych najmniej z nią powiązanych.
Dla porównania, z poprzedniej edycji barometru wynikało, że tempo zmian wynosiło 25%, co oznacza, że w ciągu roku nastąpiło ponad dwukrotne przyspieszenie. Innymi słowy, kompetencje potrzebne do pracy w zawodach dotkniętych AI podlegają coraz szybszej dezaktualizacji i muszą być częściej uzupełniane nowymi umiejętnościami.
Raport obrazuje to na przykładzie: jeszcze niedawno od asystentów prawnych wymagano głównie skrupulatnego przeszukiwania dokumentów i sporządzania prostych pism. Teraz muszą oni opanować obsługę narzędzi AI wspomagających te zadania, a jednocześnie rozwijać takie atuty jak krytyczne myślenie czy współpraca w zespole. Podobne zmiany dotykają wielu profesji. Tzw. “trzęsienie ziemi” w obszarze umiejętności stało się faktem.
W praktyce oznacza to konieczność ciągłego dokształcania się pracowników. Przyszłość pracy będzie wymagała od kadry adaptacyjności, biegłości technologicznej oraz kompetencji uzupełniających działanie AI (jak kreatywność, rozwiązywanie problemów, inteligencja emocjonalna). Firmy z kolei już dziś inwestują w programy upskillingu i reskillingu, by nadążyć za tą dynamiką. Klasyczne dyplomy i formalne kwalifikacje szybciej tracą na znaczeniu, a liczy się aktualna, praktyczna wiedza i umiejętność pracy z nowymi narzędziami.
Jednym z ciekawszych spostrzeżeń PwC jest spadek znaczenia formalnych dyplomów w erze AI. W latach 2019–2024 odsetek ofert pracy wymagających posiadania wyższego wykształcenia obniżył się o 5–9 punktów procentowych w zawodach związanych z AI. Przykładowo, w zawodach augmentowalnych udział ogłoszeń oczekujących dyplomu spadł z 66% do 59%, a w automatyzowalnych – z 53% do 44%.
Można to zobaczyć w postaci graficznej na poniższym wykresie.
Sugeruje to, że pracodawcy coraz częściej stawiają na konkretne umiejętności i doświadczenie kandydatów zamiast formalnego wykształcenia. AI częściowo “demokratyzuje” dostęp do dobrze płatnych stanowisk. Liczy się to, co pracownik potrafi zrobić z pomocą nowej technologii tu i teraz, a nie jakie studia skończył kilka lat temu.
Dla pracowników to zarówno szansa (mniejsze bariery wejścia do atrakcyjnych zawodów), jak i wyzwanie – konieczność nieustannego uczenia się przez całe życie zawodowe.
Wpływ AI na rynek pracy w Polsce: porównanie z trendami globalnymi.
Raport PwC umożliwia również spojrzenie na sytuację Polski w kontekście globalnym. Polska była jednym z analizowanych krajów. Jak wspomnieliśmy wcześniej, przeanalizowano ponad 13 milionów ofert pracy z Polski, co dało solidną bazę danych.
Wyniki badania wskazują, że polski rynek pracy podlega tym samym mega-trendom związanym z AI, co reszta świata, choć są pewne różnice ilościowe. Przykładowo, odsetek miejsc pracy “eksponowanych na AI” (czyli takich, w których znaczna część zadań może być wykonywana z użyciem Sztucznej Inteligencji) jest w Polsce nieco niższy niż średnia globalna.
Szacunki PwC pokazują, że około 34% wszystkich pracujących kobiet w Polsce jest zatrudnionych na stanowiskach "narażonych na wpływ AI" (ang. AI exposed), podczas gdy wśród mężczyzn odsetek ten wynosi ok. 23%.
Dla porównania, w wielu wysoko rozwiniętych gospodarkach udział ten jest większy. Np. w Wielkiej Brytanii niemal połowa kobiet (ok. 46%) i 39% mężczyzn pracuje w zawodach, na które może wpłynąć Sztuczna Inteligencja. Można więc powiedzieć, że polski rynek pracy 2025 jest nieco mniej nasycony AI niż rynki zachodnie, ale również podąża za trendem rosnącej roli tej nowoczesnej technologii.
Warto podkreślić, że analogicznie jak w innych krajach, także w Polsce kobiety częściej niż mężczyźni wykonują prace, które mogą być wspomagane lub automatyzowane przez AI. Różnica między płciami (u nas ~11 pkt proc.) wpisuje się w globalny schemat, zgodnie z którym we wszystkich badanych krajach kobiety mają statystycznie większą ekspozycję na AI niż mężczyźni.
Z jednej strony oznacza to dla kobiet w Polsce więcej szans, bo Sztuczna Inteligencja może podnosić ich produktywność i wartość na rynku.
Z drugiej strony, to również większe wyzwanie, gdyż to właśnie kobiety w miejscu pracy będą musiały szybciej dostosowywać swoje umiejętności do zmieniających się wymagań. Jeśli nie zostanie to odpowiednio wsparte przez pracodawców (np. szkoleniami), istnieje ryzyko pogłębiania się nierówności.
Pod kątem wpływu AI na płace i popyt na pracę, Polska wydaje się podążać za trendami światowymi. Branże technologiczne i finansowe (o wysokiej adopcji AI) notują u nas szybszy wzrost wynagrodzeń, a specjaliści od danych, uczenia maszynowego czy automatyzacji procesów mogą liczyć na coraz wyższe premie. Jednocześnie polskie firmy – podobnie jak globalne – sygnalizują rosnące zapotrzebowanie na kompetencje AI przy jednoczesnym niedoborze takich umiejętności na rynku.
W praktyce oznacza to korzystną sytuację dla pracowników posiadających wiedzę z zakresu Sztucznej Inteligencji (wysokie płace, duży wybór ofert) i wyzwanie dla pozostałych. Aby nie zostać w tyle, konieczne jest dokształcanie się i zdobywanie nowych kwalifikacji.
Podsumowanie: AI jako motor zmian na rynku pracy.
Z raportu 2025 Global AI Jobs Barometer wyłania się obraz świata pracy, w którym Sztuczna Inteligencja nie tyle eliminuje miejsca pracy, co je przekształca i tworzy nowe.
Firmy wdrażające AI obserwują wzrost produktywności. W latach 2018–2024 branże najbardziej zaawansowane w wykorzystaniu Sztucznej Inteligencji osiągnęły aż 3-krotnie wyższy przyrost przychodu na pracownika, niż branże pozostające w tyle.
Towarzyszy temu wzrost popytu na pracę (choć nieco wolniejszy w zawodach zdominowanych przez AI) oraz szybki wzrost płac dla pracowników o kompetencjach cyfrowych. Jednocześnie wywołuje to przyspieszone przemiany kompetencyjne. Umiejętności stają się „walutą” ważniejszą od formalnych kwalifikacji, a ciągłe uczenie się – normą.
Można powiedzieć, że stoimy u progu „nieustraszonej przyszłości” (ang. The Fearless Future) rynku pracy, w której ludzie i inteligentne maszyny współpracują dla zwiększenia efektywności.
Kluczowe jest, aby zarówno pracownicy, jak i pracodawcy, aktywnie dostosowywali się do tej rzeczywistości. Przedsiębiorstwa powinny traktować Sztuczną Inteligencję jako strategię wzrostu (a nie tylko redukcji kosztów) i inwestować w rozwój talentów oraz zaufanie do nowych technologii.
Z kolei pracownicy muszą otworzyć się na nowe role i kompetencje. Dzięki AI mogą stać się bardziej wartościowymi specjalistami, ale wymaga to wyjścia ze strefy komfortu i ciągłego podnoszenia kwalifikacji.
Jak podsumowuje jeden z liderów PwC, AI nie zastąpi myślenia ani kreatywności człowieka, lecz sprawi, że ci, którzy potrafią z nią pracować, będą myśleć i działać jeszcze skuteczniej.
Na koniec zapraszamy do obejrzenia 3 min video, w którym przedstawiciele PriceWaterhouseCoopers wyjaśniają jak przygotowywali końcowy raport, który podsumowuje wpływ AI na rynek pracy.
Źródła:
Raport "PwC 2025 Global AI Jobs Barometer" w formie pliku pdf,
Materiały prasowe pwc.com.
Zobacz także
Raport Gallupa 2025 - State of the Global Workforce
Comments