Generacja Z: zaskakujące podejście do AI i zmian na rynku pracy
- Ryszard Skarbek
- 2 lip
- 7 minut(y) czytania
Zaktualizowano: 23 godziny temu
Początek trzeciej dekady XXI wieku, to czas, gdy sztuczna inteligencja przekształca miejsca pracy. Najnowsze badanie przeprowadzone przez portal Resume.org na populacji 8 647 pełnoetatowych pracowników w USA pokazuje, że Generacja Z przewodzi tej zmianie.
Wyniki tego badania zostały opublikowane 21 maja 2025 r i zawierają w sobie kilka interesujących wskaźników.
Z kolei firma resumebuilder.com przeprowadziła ankietę wśród 1 434 przedstawicieli pokolenia Z, aby zrozumieć, w jaki sposób presja ekonomiczna, rosnące koszty edukacji i obawy dotyczące AI kształtują ścieżki kariery młodych ludzi. Wyniki ankiety zostały opublikowane 20 maja 2025 r. i niosą ze sobą kilka zaskakujących odkryć.
W tym artykule podzielimy się najważniejszymi wnioskami wynikającymi z obydwu w/w badań.
Kluczowe Wnioski Wynikające z Badania Pracowników i Ich Współpracy z ChatGPT.
Najważniejsze dane zawarte w raporcie resume.org są następujące:
11% pracowników regularnie korzysta z ChatGPT, natomiast osoby z generacji Z korzystają z tego narzędzia dwa razy częściej (21%).
Pracownicy używają AI najczęściej do:
bardziej wydajnego wykonywania zadań służbowych,
podejmowania trudnych decyzji,
uzyskiwania porad,
znajdowania wsparcia z zakresu zdrowia psychicznego.
50% użytkowników z generacji Z postrzega ChatGPT jako współpracownika, a nawet przyjaciela.
Prawie 50% pracowników z pokolenia Z stwierdziło również, że woli zadawać pytania ChatGPT, niż konsultować się z szefem.
Jaki Procent Poszczególnych Generacji Pracowników Korzysta z ChatGPT Regularnie?
Przedstawiciele Gen Z wybijają się tu zdecydowanie na pierwszy plan z wynikiem 21%, choć Milenials (inaczej pokolenie Y) nie pozostają daleko w tyle zajmując drugie miejsce z wynikiem 15%. Wyniki Generacji X i Baby Boomers odstają już znacząco i wynoszą odpowiednio 9% i 6%.
Irina Pichura, coach kariery w Resume.org, komentuje te wyniki w sposób następujący:
„Pokolenie Z weszło na rynek pracy w czasie, gdy narzędzia takie jak ChatGPT, stawały się już powszechne. Postrzega ona AI nie jako zagrożenie, ale jako narzędzie, które zwiększa produktywność, a nawet oferuje wsparcie w czasie rzeczywistym przez cały dzień."
Poniższa grafika przedstawia te wyniki w formie wykresu.
W Jakim Celu Pracownicy Wykorzystują ChatGPT Najczęściej?
Średnio, 82% spośród wszystkich regularnych użytkowników ChatGPT stwierdziło, że korzysta z tego narzędzia w przypadku zadań związanych z pracą, a 66% stwierdziło, że używa go do burzy mózgów i takie samo 66% do omawiania pomysłów.
Poza tym regularni użytkownicy stwierdzili, że używają ChatGPT w bardziej swobodnych celach, w tym średnio: do rozmów osobistych (37%), gier (24%) i jako sposobu na symulowanie pracy (udawanie, że jest się zajętym), gdy nie mają nic do roboty (14%).
Jeśli przyjrzymy się bliżej poszczególnym pokoleniom zauważymy istotne różnice w stosunku do średniej wszystkich pracowników.
Gen Z wybija się jednoznacznie na tle pozostałych grup jeśli chodzi o ilość czasu spędzanego w towarzystwie ChatGPT. Około 1 na 5 użytkowników z pokolenia Z stwierdziło, że w ciągu dnia pracy spędza co najmniej godzinę na czatowaniu lub graniu w gry na ChatGPT.
Zarówno "Zetki", jak i Millennials znacząco odstają w górę od pozostałych dwóch starszych generacji, jeśli chodzi o wykorzystanie AI do celów prywatnych, włączając w to granie w gry.
Baby Boomers praktycznie nie udają, że są zajęci, podczas gdy ten odsetek dla "Zetek" wynosi 22%, a dla pokolenia Milenium 19%.
Pokolenie X wybija się na pierwszy plan tylko w jednej kategorii. Ponad 80% tej populacji używa AI, aby szybciej wykonać zadania związane z pracą.
Poniższy wykres przedstawia odsetki poszczególnych pokoleń i sposobu, w jaki korzystają z ChatGPT w ramach wybranych kategorii działań.
Rozmowy Osobiste z ChatGPT: Do Czego Najczęściej Służą Pracownikom?
Przyjrzyjmy się teraz jak wygląda w szczegółach ta jedna wybrana kategoria. Okazuje się bowiem, że już teraz użytkownicy ChatGPT widzą jego zastosowanie w wielu sferach życia prywatnego.
Oto najczęściej wymieniane tematy:
Pomoc w podejmowaniu trudnych decyzji, wskazywana przez 38%.
Porady dotyczące hobby lub zainteresowań osobistych (32%).
Porady dotyczących kariery (29%).
Doradztwo finansowe (27%).
Rekomendacje dotyczące rozrywki (26%).
Co więcej, warto zauważyć, że znaczna liczba osób korzysta z ChatGPT w celu uzyskania wsparcia emocjonalnego i interpersonalnego:
22% omawia wyzwania związane ze współpracownikami,
20% rozmawia o zdrowiu psychicznym lub zmaganiach emocjonalnych,
18% używa go, aby wyżalić się z rzeczy, które ich dręczą,
15% szuka pomocy w rozwiązywaniu problemów w związkach intymnych.
„Dla niektórych użytkowników ChatGPT stało się czymś więcej niż tylko narzędziem do zwiększania produktywności. Niezależnie od tego, czy podejmują trudną decyzję, wyżalają się po złym dniu, czy szukają wskazówek w sprawach osobistych, jasne jest, że wielu pracowników, szczególnie młodszych, używa AI, aby wypełnić lukę w zakresie wsparcia, którego nie potrafią znaleźć gdzie indziej” — mówi Pichura.
Jak ChatGPT Jest Postrzegany Przez Poszczególne Pokolenia Pracowników?
Średnio, zdecydowana większość pracowników (86%) postrzega ChatGPT jako cenne narzędzie do zwiększania produktywności w pracy. 41% uważa go za współpracownika lub asystenta. 24% opisuje go jako źródło rozrywki, 20% jako towarzysza, a 12% nawet jako terapeutę.
Natomiast jeśli przyjrzymy się bliżej poszczególnym generacjom, zauważymy zjawisko związane z pokoleniem Z.
Pokolenie Z postrzega ChatGPT jako kolegę z pracy, a nawet przyjaciela.
Pracownicy z pokolenia Z są bardziej skłonni do "personifikacji" ChatGPT. Podczas gdy 86% tego pokolenia postrzega agenta AI jako pomocne narzędzie, już ponad połowa (51%) postrzega go jako współpracownika. Są również bardziej skłonni niż jakakolwiek inna grupa wiekowa opisywać go jako źródło rozrywki (36%), towarzysza (32%) lub terapeutę (21%).
Millennialsi ściśle odzwierciedlają ogólny trend, przy czym 87% nazywa go pomocnym narzędziem, 43% postrzega go jako asystenta, a około 30% używa go do rozrywki. W porównaniu do "Zetek", mniejszy odsetek Generacji Y postrzega ChatGPT jako towarzysza (26%) lub terapeutę (16%).
Warto również podkreślić, że 100% regularnych użytkowników ChatGPT z Boomers generation uważa go za pomocne narzędzie w realizacji zadań związanych z pracą. To jedyny maksymalnie możliwy wynik.
Oto szczegółowe podsumowanie wyników w postaci wykresu pokazującego postrzeganie ChatGPT przez poszczególne generacje pracowników.
Połowa Pracowników Generacji Z Woli Skonsultować się z AI, Niż z Szefem.
Jest jeszcze jedno zaskakujące zjawisko, które uwidoczniło się w wyniku badania resume.org.
Ogólnie rzecz biorąc, 40% pracowników twierdzi, że polegają bardziej na ChatGPT niż na swoim szefie, jeśli chodzi o poszukiwanie odpowiedzi na pytania.
W porównaniu z ogólną średnią, zarówno pokolenie Y, jak i Zetki częściej postrzegają ChatGPT jako preferowane źródło wsparcia, niż tradycyjne wsparcie menedżerskie.
Prawie połowa respondentów z pokolenia Z (49%) twierdzi, że "zdecydowanie" lub "raczej" zwróci się do ChatGPT, niż do swojego szefa. Wśród Generacji Y ten odsetek wynosi 47%.
Wspomniana wcześniej Irina Pichura tłumaczy to w sposób następujący:
„Pracownicy z pokolenia Z dorastali z natychmiastowym dostępem do informacji, więc nic dziwnego, że zwracają się do AI przed zwróceniem się do menedżera. Dla nich ChatGPT oferuje szybkie, wolne od osądów odpowiedzi, które mogą wydawać się bardziej wydajne i komfortowe niż zwracanie się do przełożonego, szczególnie w środowiskach zdalnych lub pod dużą presją.”
Ale chyba nie jest to pełne wyjaśnienie tego zjawiska. Wg sondażu Glassdoor, pracownicy wydają się odchodzić od nawiązywania przyjaźni w pracy. Wg respondentów tego badania, praca online, większa rotacja i zwolnienia utrudniają nawiązywanie bliskich relacji.
Z kolei z raportu LRN Corp wynika, że pracownicy z pokolenia Z wydają się również bardziej skłonni do naginania zasad, aby „wykonać zadanie”. Pokoleniowe luki w gotowości do przestrzegania norm ustalonych przez pracodawcę mogą prowadzić do wyjątkowych wyzwań dla firm z wielopokoleniową siłą roboczą, w tym w takich obszarach, jak wykorzystanie nowych technologii w pracy.
Kluczowe Wnioski Wynikające z Badania firmy ResumeBuilder nt. Preferowanych Ścieżek Kariery w Generacji Z.
Przejdźmy teraz do wyników drugiego badania wykonanego przez firmę resumebuilder.com wyłącznie na przedstawicielach Generacji Z. Oto podsumowanie najważniejszych wniosków wynikających z tego sondażu:
42% przedstawicieli generacji Z obecnie pracuje lub poszukuje pracy fizycznej, usługowo-handlowej lub wykwalifikowanej pracy rzemieślniczej, w tym 37% osób z tytułem licencjata,
Mężczyźni z generacji Z, niezależnie od poziomu wykształcenia, znacznie częściej niż kobiety wybierają karierę związaną z pracą fizyczną,
Główne czynniki wpływające na wybór pracy fizycznej to unikanie długu studenckiego i zmniejszenie ryzyka zastąpienia przez sztuczną inteligencję.
„Coraz więcej absolwentów szkół wyższych z pokolenia Z decyduje się na karierę związaną z pracą fizyczną i ma ku temu powody.” — powiedziała Stacie Haller, główna doradczyni ds. kariery w Resume Builder. „Wielu obawia się, że sztuczna inteligencja zastąpi tradycyjne role białych kołnierzyków, podczas gdy zajęcia "nie-biurowe" oferują pracę praktyczną, którą trudno zautomatyzować. Ponadto wielu absolwentów uważa, że ich dyplomy nie prowadzą do kariery w ich dziedzinie, co skłania ich do poszukiwania bardziej praktycznych, pożądanych alternatyw”.
Zaskakująca Zmiana Podejścia do Rynku Pracy: 37% Absolwentów Wyższej Uczelni z Generacji Z Preferuje Pracę Fizyczną.
Wśród osób z dyplomem ukończenia studiów wyższych 46% mężczyzn już pracuje lub właśnie podejmuje pracę fizyczną, w porównaniu z 27% kobiet.
Osoby z dyplomami wymieniły następujące główne powody takiej decyzji:
45% chce większej elastyczności lub niezależności,
32% woli pracę fizyczną od pracy biurowej,
30% stwierdziło, że ta praca w oferuje lepsze długoterminowe perspektywy,
29% uważa, że takie stanowiska są bardzo poszukiwane,
27% uważa, że mogą tu więcej zarobić,
25% twierdzi, że te prace są mniej prawdopodobne do zastąpienia przez AI,
20% widziało, jak inni odnosili sukcesy w takiej pracy,
19% nie mogło znaleźć pracy w swojej dziedzinie,
16% stwierdziło, że nie zarabia wystarczająco dużo ze swoim dyplomem,
16% stwierdziło, że ich dyplom nie doprowadził do kariery, jakiej oczekiwali,
11% uważa, że cła Trumpa sprowadzą do USA więcej miejsc pracy dla robotników.
Pracownikom z pokolenia Z bez dyplomów praca fizyczna wydaje się oferować przede wszystkim ścieżkę do niezależności finansowej bez kredytów studenckich.
W pierwszej kolejności wskazali oni na takie motywacje, jak szybsze zarabianie (60%), unikanie długu z tytułu kredytu studenckiego (40%), uzyskanie lepszego długoterminowego bezpieczeństwa (36%), zarabianie więcej bez dyplomu (31%) i przekonanie, że praca fizyczna jest bardziej odporna na modna obecnie transformację i mniej prawdopodobna do zastąpienia przez sztuczną inteligencję (28%).
Poniższy wykres słupkowy prezentuje te dane w formie graficznej.
„Praca nie-biurowa oferuje satysfakcjonującą ścieżkę dla wielu osób, szczególnie dla tych, którzy od tradycyjnych szkoleń w klasie wolą naukę praktyczną i praktyczne zajęcie. To zapewnia również szybsze wejście na rynek pracy, często bez obciążenia długiem studenckim, a także oferuje silne bezpieczeństwo pracy, z mniejszym ryzykiem automatyzacji lub outsourcingu. Takie prace często zaczynają się od stażów i mogą prowadzić do rozwoju kariery poprzez specjalizację, role nadzorcze, a nawet posiadanie firmy. W efekcie daje to stabilną opcję kariery długoterminowej”, mówi Haller.
Według raportu Employ Inc. rynek pracy w USA może stanąć w obliczu „recesji białych kołnierzyków”. Raport wykazał, że segmenty rynku pracy ewoluują i rozpadają się, a liczba ofert pracy na niektóre stanowiska biurowe spada z roku na rok.
Z kolei najnowszy Randstad Workmonitor Report pokazuje, że pracownicy są skłonni do kompromisów w kwestii wynagrodzenia i lokalizacji, aby pozostać "zatrudnialnymi" i utrzymać wizerunek "elastycznych". Respondenci badania stwierdzili, że cenią sobie bezpieczeństwo pracy, elastyczność czasową i dobre samopoczucie do tego stopnia, że w zamian zrezygnowaliby z wyższej pensji i pracy zdalnej.
A najnowszy raport BambooHR podkreśla, że pracownicy tracą siłę przetargową i czują się, jakby chodzili po cienkim lodzie w niestabilnym środowisku pracy. Raport sugeruje, że utrzymująca się niska rotacja pracowników może wskazywać na brak możliwości zatrudnienia i stres związany z niepewnością znalezienia nowej pracy.
Zobacz także
Wpływ AI na Rynek Pracy 2025: Raport PwC Jobs Barometer
Sztuczna inteligencja w coachingu: Zastosowania globalne i w Polsce
Comments